نحوه محاسبه مرخصی در قانون کار
به گزارش وبلاگ بینام، مرخصی یکی از حقوق کارگران و کارمندان به شمار می آید که به شیوه های مختلفی از جمله مرخصی بدون حقوق، مرخصی ازدواج، مرخصی زایمان و... در قانون معین شده است.
مرخصی حقی است که برای کارگر و کارمند در قانون کار مشخص شده است؛ اما نحوه محاسبه مرخصی در قانون کار یکی از مهم ترین مسائلی است که کارمندان و کارگران ادارات دولتی و خصوصی با آن روبرو هستند. در قانون، شیوه های متفاوتی برای دریافت مرخصی وجود دارد که به استحقاقی، استعلاجی، مرخصی ازدواج و… تقسیم می شود. برای آشنایی بیشتر با قوانین مربوط به انواع مرخصی با وبلاگ بینام همراه باشید.
انواع مرخصی در قانون
مرخصی استحقاقی
مرخصی استعلاجی
مرخصی ساعتی
مرخصی ازدواج و فوت
مرخصی بین تعطیلی
مرخصی زایمان و شیردهی
مرخصی حج
مرخصی بدون حقوق
مرخصی استحقاقی
مرخصی استحقاقی یا سالانه، 26 روز در سال است که با احتساب 4 روز آدینه، 30 روز می شود. در مشاغل سخت، میزان این مرخصی افزایش یافته و به 5 هفته در سال (تقریبا 3 روز در ماه) می رسد.
مرخصی استعلاجی
مرخصی استعلاجی که براى ایام بیمارى در نظر گرفته شده، باید توسط پزشک معتمد و یا کمیسیون پزشکی سازمان تامین اجتماعی تایید شود تا هم جزء سوابق کار و بازنشستگی کارگران به شمار آید و هم مشمول پرداخت دستمزد شود. حداکثر مدت این مرخصى چهار ماه است؛ ولی اگر پزشک و شورای عالی پزشکی تائید نمایند و مرخصی به یک سال برسد و بیماری صعب العلاج باشد کارگر را بازنشسته می نمایند.
مرخصی ساعتی
مرخصی ساعتی بخشی از مرخصی استحقاقی بوده که از میزان آن کسر می شود. در کارگاه ها و شرکت های مختلف، مدت این مرخصی متفاوت است. در بعضی شرکت ها 2 ساعت و بعضی دیگر تا 5 و حتی 6 ساعت در روز هم مجاز است. در هر حال جمع مرخصی های ساعتی زمانی که به 8 ساعت برسد، یک روز مرخصی محسوب می شود.
مرخصی ازدواج و فوت
افراد در صورت ازدواج دائم، فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان، 3 روز مرخصی همراه با مزد دارند و این به مرخصی استحقاقی سالانه ارتباط ندارد و جداگانه محاسبه می شود. باید در نظر داشت که زمان استفاده از این سه روز، همزمان با فوت افراد مذکور یا ازدواج دائم بوده و قابل استفاده در زمان های دیگر نیست.
مرخصی بین تعطیلی
گاهی برای مثال بعد از روز آدینه، روزهای یکشنبه و دوشنبه هم تعطیل رسمی اعلام می شوند و فرد تمایل دارد که شنبه را هم از تعطیلی کاری استفاده کند. در صورت انجام این کار، روزهای یکشنبه و دوشنبه تعطیل رسمی بوده؛ اما شنبه جزء مرخصی استحقاقی فرد محسوب شده و از آن کسر می شود که در اصطلاح مرخصی بین تعطیلی گفته می شود.
مرخصی زایمان
مدت مرخصی زایمان زنان شاغل 6 ماه بود؛ اما بعد از تصویب قانون تنظیم جمعیت خانواده در سال 92، مدت زمان مرخصی زایمان به 9 ماه افزایش پیدا کرد. بر اساس قانون کار مرخصی زایمان جزء سوابق کاری زن محسوب می شود.
مرخصی حج
نحوه محاسبه مرخصی حج در قانون کار به این صورت است که هر شخص می تواند در تمام مدت کار خود برای یک بار به منظور ادای حج واجب تمتع، یک ماه مرخصی بگیرد. وی می تواند در صورتیکه 30 روز مرخصی ذخیره داشته باشد، تحت عنوان مرخصی استحقاقی بهره مند شود و چنانچه مرخصی طلب نداشته باشد از مرخصی بدون حقوق استفاده کند.
مرخصی بدون حقوق
طبق قانون کار، مرخصی بدون حقوق حداکثر 2 سال است. در طول مرخصی بدون حقوق قرارداد کار به حال تعلیق در می آید و پس از مرخصی، کارگر به کار سابق خود باز می شود. استفاده از این مرخصی باید با موافقت کارفرما صورت بگیرد.
بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری نیز، کارمندان دستگاه های اجرایی می توانند در طول مدت خدمت خود با موافقت دستگاه ذیربط حداکثر سه سال از مرخصی بدون حقوق استفاده نمایند و در صورتی که کسب مرخصی برای ادامه تحصیلات عالی تخصصی در رشته مربوط به شغل کارمندان باشد تا مدت دو سال قابل افزایش خواهد بود.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی با قانون ساعت کار کارمندان مطلب ساعت کار کارکنان دولت از منظر قانون را مطالعه کنید.
منبع: پیام دلتا