دو دهه پیش پارچه های کاربافی برای نظافت خودرو استفاده می شدند - وبلاگ بینام

به گزارش وبلاگ بینام، ایرنا/ براساس گزارش های بدست آمده، دو دهه پیش پارچه های کاربافی برای نظافت خودرو استفاده می شدند.

اردکان را باید زندگی کرد؛ قلب ایران، شهری در دل کویر، نمونه ای چشم نواز از معماری سنتی یزد بزرگترین شهر خشتی دنیا؛ از پسته و حلوا ارده تا چادرملو و ساغند معادن کم نظیر سنگ آهن و اورانیم تا معادن باریت، سیلیس، خاک مرغوبش برای صنایع کاشی اردکانی ها که بسیار شنیده ایم، اما آنچه اردکان و زیست فرهنگی اجتماعی مردمانش را که به صداقت و صفا مشهورند، برای ما مجذوب نماینده تر می نمایاند، صنایع دستی است، دستبافته هایی که چند سالی بر سر زبان ها افتاده است، کاربافی.

قدمت کاربافی به دوران تیموری می رسد و از لحاظ پراکندگی جغرافیایی در اغلب قریب به اتفاق منطقه ها مرکزی ایران به ویژه در شهرستان اردکان رایج بوده است. این دست بافت سنتی به عنوان پارچه پوشاکی برای انواع چادر زنانه، چادر شب، روانداز، روتختی، پارچه های لباسی، بقچه، سفره، دستمال، حوله، پلاس، کیسه حنا کاربرد دارد.

کاربافی از فنون بافندگی سنتی و یکی از ساده ترین و در اصل گسترده ترین بخش در حوزه دست بافته است و با نامهایی چون کارتوفی، کارششوک و کارکرباس هم نام برده می شود اما نام رایج آن کاربافی است؛ این صنعت دستی به صورت فردی در خانه بافته می شود. جدا از کارگاه های کاربافی که در شهرستان دایر است، در همه این سال ها بیشتر خانواده های اردکانی فضایی محدود از خانه خود را به کاربافی اختصاص داده اند و فضا برای سرمایه گذاری و کارآفرینی در این حوزه مهیا شده است، ولی موانعی هم وجود دارد؛ یکی از این کارآفرینان رضا کریمی است.

او متولد 1368 و ساکن اردکان است، از حدود 14 سال پیش با گروهی از جوانان در معرفی و فراوری کاربافی فعالیت می نماید، سخت کوش است، به قول خودش سختی و مشقت های زندگی درس پیروز بودن و پیروز شدن را یاد می دهد زندگی و نوجوانی اش را با درس خواندن و کارکردن گذرانده و اکنون در منطقه او را کارآفرین صنایع دستی می شناسند، با شوق و ذوق از هنر کاربافی می گوید از خانواده هایی که در چندین نسل پای دستگاه کاربافی مو سفید نموده اند، از مادربزرگ هایی 90 ساله تا نوه های 15 ساله اما ته ته حرف هایش کمی گله دارد و با خنده های تلخی از موانعی که جلوی راهش میگذارند، می گوید.

کریمی درباره چالش های فعالیت در حوزه صنایع دستی می گوید: هنر کاربافی در اردکان حدود 800 سال قدمت دارد، در خانواده خود ما به چند نسل قبل بر می شود، مادربزرگم از پارچه کاربافی پشه بند درست میکرد، اصلا همه اجزا خانه شان در اتاق ها و آشپزخانه کاربافی بود، سفره نان و سبزی، پیراهن خودش و بچه هایش همه از هنر دست بافه خودش بود، کاربافی.

کارآفرین صنایع دستی به ناشناس بودن و کاربردهای نامناسب کاربافی تا 20 ساله پیش اشاره نمود و گفت: تا دو دهه پیش این هنر حتی در شهر خودمان هم مهجور بود، خانمی که برای آموزش به کارگاه ما می آمد، می گفت راضی باشید من به همسرم گفتم کلاس میوه آرایی می روم، نگفتم کاربافی می روم، اگر می گفتم اجازه نمی داد، کاربافی را کسر شان میداند. خیلی دردآور بود شنیدن این حرف ها. آن روزها، تعویض روغنی ها از پارچه های کاربافی را برای نظافت خودرو استفاده می کردند، این هنر در حال از بین رفتن بود، هم از نظر مواد اولیه هم از نظر وجاهت و جایگاه هنری و نگاه جامعه، هنر صنعتی که برای نیاکان ما است، غم انگیز نیست؟

کارآفرین صنایع دستی پیرامون اینکه دو دهه پیش پارچه های کاربافی برای نظافت خودرو استفاده می شدند، گفت: اکنون کاربافی ثبت ملی شده و در حال توسعه است، اما به علت آموزش های نادرست، استفاده از نخ بی کیفیت و نامرغوب، عدم هم خوانی رنگ و هنر، عدم تطبیق محصول با کاربرد در جامعه رشد منفی دارد.

وی اضافه کرد: بانویی مبتلا به بیماری MS بود که با مجموعه ما فعالیت می نماید، از زمانی که آغاز به کار کرد در این چهار سال عود کردن بیماری اش به تعویق افتاده است، زیرا در فراوری و خلق اثر هنری متمرکز شده است، پزشک او معتقد بود که او باید سالها پیش فلج میشد اکنون از فراوری نمایندگان کوله پشتی با هنر کاربافی است.

کریمی گفت: از حدود 14 پیش در بخش کارآفرینی و ایجاد شبکه میان فراورینمایندگان فعالیت می کنیم، اما به علت نداشتن فضای کارگاهی هنوز به ما مجوز فعالیت کارگاهی نداده اند، خانه یزدی ها معمولا بزرگ است و هر خانه ای فضایی مازاد دارد، ما کارآفرین هستیم، برای هر خانواده در یک فضای چند متری می توانیم ایجاد شغل و عایدی کنیم، ما احتیاج نداریم خودمان کارگاه داشته باشیم.

کارآفرین صنایع دستی گفت: در این چند سال، چند صد کارگاه کاربافی در خانه های مردم و شغل و عایدی ایجاد کردیم، اما چون فضای چند متری به نام خودمان نداریم به ما مجوز نمی دهند، این ناشی عدم شناخت مفهومی از کارآفرینی در صنایع دستی است. تا به امروز هم از تبصره 18 وام نگرفتم، زمین شخصی خودم را فروختم، دستگاه کاربافی و چرخ خیاطی خریدم.

وی تا به حال تسهیلات بانکی نگرفته ام، وامی که در تبصره 18 حق ما که فعال صنایع دستی هستیم بوده است، همه چیز را منوط به مجوز فعالیت و مجوز را هم منوط به داشتن فضای کارگاهی منوط نموده اند، شبکه استارتاپی که تاسیس کردیم که احتیاج به کارگاه ندارد، ما که فراوری نماینده نیستیم، بلکه اتصال اجزا زنجیره فراوری کاربافی را فراهم کردیم.

کریمی گفت: یزد مهد نساجی ایران است، اما متاسفانه نخ به عنوان مواد اولیه کاربافی را با قیمت بالاتر می خریم، خرید یک تن نخ به صورت یک جا با خرید 100 کیلو 100 کیلو بسیار فرق دارد، گاهی این تفاوت قیمت 2 تا 2.5 برابر و چندصد میلون می شود که قطعا در قیمت تمام شده محصول تاثیر میگذرد.

وی گفت: برای تنوع محصول رنگرزی مهم است، اما در رنگرزی پنبه به علت نبود زیرساخت مشکل داریم، اگر تسهیلات بدهند که فرآیند رنگرزی طبیعی پشم و پنبه را ایجاد کنیم، محصولات زیباتر و با کیفیت تر و کم نظیرتر فراوری می کنیم. به علت نبود سرمایه نمی توانیم فرایند کامل رنگرزی طبیعی راه اندازی کنیم. فراوری انبوه محصول طبیعی (با مواد اولیه و رنگ طبیعی) سرمایه زیادی می خواهد، این محصول در زندگی مردم کاربردهای زیادی دارد. اکنون یک محصول تابلو نقش با کاربرد رومبلی با پشم و رنگرزی طبیعی (پوست انار عقدا و زعفران به آباد) فراوری می کنیم.

کریمی گفت: کاربافی در هند و ایتالیا بازار دنیای دارد، اما محصول ما با یک بیستم قیمت دنیای فراوری و عرضه می شود، اگر حمایت نمایند در نمایشگاه و رویدادهای هنری دنیا حضور داشته باشیم سهم بیشتری در بازار محصولات کاربافی دنیا برای ایران و اردکان به دست می آوریم.

کارآفرین صنایع دستی گفت: مدتی است در حوزه فراوری آثار فاخر هم فعالیت داریم، تابلو نقش کاربافی فراوری می کنیم، برای هر بافته قاب های فاخر چوبی طراحی می کنیم، البته تا مقدار ای حدود 5 درصد فراوری شبکه ما را شامل می شود تا به محصولات کاربردی کاربافی آسیب نزند؛ این محصولات نفیس را برای مشتریان خاص که هدایای ویژه احتیاج دارد فراوری می کنیم، تا تقاضای این بخش از جامعه را هم تامین کنیم.

وی اضافه کرد: در طرح های آموزشی برای گروههای خاص به سازمان های حامی پیشنهاد می کنیم نه به ما بلکه به صورت مستقیم به خود هنرجو تسهیلات بدهند، ما آموزش می دهیم و خرید و فروش محصول را تضمین می کنیم، احتیاجسنجی بازار را ما انجام می دهیم.