دیلمان؛ سفری به دروازه تاریخ تمدن شمال ایران
به گزارش وبلاگ بینام، جاده های شمال در هر فصل زیبایی خاص خود را دارند؛ جاده هایی پر پیچ وخمی که از میان جنگل های انبوه با درختان تنومند و کهن می گذرند. جاده جنگلی سیاهکل به دیلمان یکی از زیباترین جاده های ایران است. دیلمان منطقه ای جلگه ای در استان گیلان است. این ییلاق در شرق گیلان و در نزدیکی شهر سیاهکل واقع شده است.

پیش از هزار سال قبل فردوسی از دو قوم گیل و دیلم و دلاوری آنان این چنین سخن گفت. هنوز هم می توان از زبان مردم گیلان واژه گیلمرد را شنید! جز فردوسی چه کسی می توانست این لغت را زنده نگه دارد؟
زگیل و ز دیلم بیامد سپاه / همی گرد لشکر برآمد به ماه
دیلمان افسونی است که رهایی از آن غیر ممکن است؛ چشم انداز ها زیبا و سر سبز جنگلی آن، صدای پرندگان، آبشارهای خروشان و جاذبه های تاریخی اش بیشتر شبیه یک رویا است تا واقعیت. به ییلاق دیلمان که برسی دیگر خبری از جنگل نیست، چراکه به دلیل ارتفاع زیاد هیچ درختی در آن جا نمی روید. با یوتراوز همراه شوید تا سفری رویایی را با یکدیگر تجربه کنیم.
- سیاهکل؛ قاب خوشرنگی از طبیعت و تاریخ
- دیلمان از خود می گوید
- دیلمان کجاست؟
- وجه تسمیه و پوشش محلی
- طبیعت زیبای دیلمان
- ردپای تاریخ در ییلاق دیلمان
- برترین فصل سفر و چیزهایی که احتیاج داریم
سیاهکل؛ قاب خوشرنگی از طبیعت و تاریخ
سیاهکل را با چشم اندازهای بی نظیرش می شناسند؛ از ییلاقات بکرش گرفته تا آب و هوای دلپذیر و مطبوع، معماری جالب خانه های لته پوش در کنار روحیه خونگرم و مهمان نواز مردم محلی همه این ها، یعنی سیاهکل تماشای است. جاده جنگلی سیاهکل به دیلمان را که بروی، کم کم از شرجی بودن هوا کم می گردد و در مسیر کوهستانی قرار خواهی گرفت. مسیرت از شالیزارهای سرسبز برنج آغاز می گردد و از میان جنگل های انبوه می گذرد و در سرانجام از ییلاقی سرسبزی سردر می آورد که آن را دیلمان می نامند. به دیلمان که نزدیک شدی، کم کم به جای جنگل، دشت های سرسبز و ییلاقی پیش چشمانت ظاهر می گردد. در دیلمان آن قدر هوا خنک است که گاهی فراموش خواهی کرد در شمال کشور هستی! آن همه ارتفاع که شوخی نیست آخر!
دیلمان از خود می گوید
دیلمان ییلاقی سرد و کوهستانی است؛ چشمه ها فراوان دارد و چشم اندازهای سبز بسیار! این ییلاق با آن قله های پراز برفش شهرتی دنیای دارد. برای رسیدن به دیلمان باید از دریا، ساحل، شالیزار و مزارع چای بگذری تا به جاده ای جنگلی برسی. تا رسیدن به آن از زیبایی های جاده لذت ببر! به این قاب خوشرنگ طبیعت گاهی گله اسب ها را اضافه کن. از دوردست ییلاقی سرسبز با چشم انداز کوهی با قله پوشیده از برف را خواهی دید. مسیری رویایی، تنفس هوای تازه، آرام گرفتن در دشتی بکر، حس طراوت دانه های باران، همه این ها در ییلاق دیلمان دست یافتنی است.
دیلمان کجاست؟
گیلان، شهر سیاهکل و در نهایت دیلمان! این تمام مسیری است که باید برای تماشا زیباترین ییلاق گیلان طی کنی. شهر سیاهکل شهری جلگه ای در پانزده کیلومتری لاهیجان است که از شمال و شمال شرقی به لاهیجان، از شرق به لنگرود، از جنوب شرقی به املش و رودسر، از جنوب غربی به رودبار و از غرب به رشت می رسد. برای رسیدن به دیلمان باید از جاده ه ای جنگلی عبور کنی؛ جاده هایی مارپیچی که تو را از میان درختان سر سبز به ارتفاعی از ابر می رساند. خوب است بدانی که ارتفاع دیلمان بیشتر از 2 هزار متر از سطح دریاست. دیلمان مرتفع ترین ییلاق استان گیلان است.
وجه تسیمه و پوشش محلی
دیلمان یعنی: دیل و ام و ان، حالا این ها یعنی چه؟ دیل به معنی جایی است که در آن دام نگه می دارند و ام پسوند نمایشگر ارتفاع و بلندی است و ان پسوند مکان. همه با هم می شوند؛ مکان بلندی برای نگهداری دام.
این ییلاق تا قرن پنجم هجری دیلم نامیده می شد و از قرن پنجم در متون نام دیلمان دیده می گردد و اگر پیش تر از این نام استفاده شده بیانگر جمع اهالی دیلم بوده است.
اگر خوش شانس باشی شاید بتوانی لباس سنتی گیلانی را در تن زنان و مردان دیلمی ببینی، چون امروزه بیشتر آن را در مراسم و مناسبت ها بر تن می نمایند. لباس های دیلمانی بسیار زیبا دوخته شده و با نوار و سکه تزیین شده اند. ویژگی های این لباس، استفاده از دوخت های ابتدایی است که سطح لباس را به حالت گسترده ای با نخ های رنگی و از طریق دست، بخیه ساده می زدند، طرح گُل و گُلدان و ماه و ستاره که در معماری ایران استفاده می شده، از جمله طرح هایی است که به همراه طرح زیگزاگ، در این لباس وجود دارد. لباس دیلمانی، سراسر سکه دوزی شده است.
طبیعت زیبای دیلمان
این ییلاق از کوه و دشت و چشمه و آبشار هیچ چیز کم ندارد. اگر به دیلمان سفر کنی، طبیعت زیباترین عناصر خود را پیشکشت می نماید.
کوه درفک
کوه درفک جان می دهد برای غارنوردی. کوهی با ارتفاع 2733 متر که در غرب دیلمان واقع شده است. حالا چرا غارنوردی؟ درفک دو غار منحصر بفرد دارد: یکی از غارها قندیل های یخی دارد و غار دیگر اشکالی که شبیه به انسان ها هستند. از غار های تماشای درفک که بگذری، برای رسیدن به درفک باید ازمسیر کوهستانی و ییلاقی زیبایی عبور کنی. مسیری که پر از جاذبه های طبیعی تماشایی است: کوه ها و دره های پر پیچ و خمی که با دشت ها و مراتع سبز تزیین شده را تصور کن!
دشتی از شقایق های سرخ
یک دشت پر از شقایق تماشایی نیست؟ قدم زدن، عکس گرفتن و حتی تماشاش می تواند خاطره انگیز باشد. دشت شقایق یکی از مکان های تماشای دیلمان است، دشتی سبز و خرم است که شقایق های قرمز در آن حسابی دلبری می نمایند. این ناحیه در فاصله 6 کیلومتری شرق دیلمان واقع شده است.
چشمه لارخانی
دیلمان کلی چشمه دارد ولارخانی یکی از آن هاست. چشمه لارخانی در سرانجامی جنگل لارخانی واقع شده است و آب خنک و گوارایی دارد. در کنار این چشمه دشت کوچکی واقع شده است که می توانی برای کمپ زدن از آن استفاده کنی.
آبشار لونک
کمی از دیلمان فاصله بگیر تا در میان درختان جنگلی آبشاری کوچک ببینی. برای رفتن به آبشار لونک، باید سیاهکل را 25 کیلومتر به سمت دیلمان طی کنی و از مسیری که دوطرف آن انبوهی از جنگل های زیبای هیرکانی است بگذری تا به نگین گردشگری منطقه سیاهکل یعنی همان آبشار لونک برسی. آبشار لونک در واقع دو آبشار میانه است و نام خود را از روستایی به همین نام در 500 متری بالای آبشار گرفته و از کوه های بالای سرخودش سرچشمه می گیرد.
دشت سوسن چلچراغ
دشتی پر از گل های سوسن چلچراغ، تصوری از بهشت و زیبایی! دشت سوسن چلچراغ، در مسیر دیلمان به سمت جنوب و در روستای داماش واقع شده است. این منطقه می تواند محیطی دلپذیر برای یک عصرانه لذت بخش باشد. احتیاط کن که آسیبی به سوسن های چلچراغ وارد نکنی. این گونه فقط در یک نقطه از دنیا پیدا می گردد، در دیلمان.
ردپای تاریخ در ییلاق دیلمان
زیبایی های این ییلاق تنها به طبیعت بی نظیرش ختم نمی گردد. اگر به دیلمان سفر می کنی خودت را برای ماجراجویی در تاریخ کهن آن آماده کن.
حمام دیلمان؛ قدمتی بیش از نیم قرن
این ییلاق که نشانه های بسیار زیادی از گذشته خود دارد، می تواند برای دوست داران تاریخ نیز گزینه مناسبی برای سفر باشد. حمام دیلمان یکی از تماشای های تاریخی روستای دیلمان است. این حمام دارای چند گنبد است و در سقف خود نورگیرهایی دارد که در گذشته از آن ها برای روشنایی داخل حمام استفاده می کردند. این حمام را به دوران ایلخانیان نسبت داده اند و از آن جاکه اولین بار پس از آن دوران، شخصی به نام میرزا علی میربلوک آن را پیدا و بازسازی نموده است، به آن حمام میربلوک هم می گویند. این حمام در دوران حکومت محلی کیایی همزمان با صفویه ساخته شده و حدود 500 سال قدمت دارد.
میراث تاریخی تی تی خانم
نوبتی هم باشد، نوبت تی تی خانم است، تی تی در زبان دیلمی به معنی شکوفه است. حالا چرا تی تی ! دلیل نام گذاری آن همین تی تی خانم است که بانی ساخت این کاروانسرا بوده است. کاروانسرا تی تی خانم در 15 کیلومتری جاده دیلمان به سیاهکل واقع شده است، این کاروانسرا مانند بسیاری از کاروانسراهای ایران محلی برای اقامت موقت مسافران و بازرگان هایی بوده است که بین دو منطقه دیلمان و سیاهکل در رفت وآمد بودند.
قلعه و برج گرماور
قلعه و برج گرماور مربوط به پیش از اسلام است. در گذشته قلعه گرماور قلعه ای بزرگ و گسترده بوده اما اکنون از آن فقط برج دیدبانی به جای مانده است. این قلعه از یک سمت که به دره منتهی می گردد، غیر قابل نفوذ است و از سمت دیگر نیز دارای خندقی با ابعاد 2 در 13 متر است.
برترین فصل سفر و چیزهایی که احتیاج داریم
این ییلاق در هر فصلی تماشایی است، هرچند در فصل بهار و پاییز زیباترین چشم انداز ها خود را به نمایش می گذارد. در بهار با گل های رنگارنگ و وحشی دلبری می نماید و در پاییز با برگ های زرد و نارنجی و قرمز.
قرار است حسابی دیلمان گردی کنی، پس حتما کفش مناسب پیاده روی و کوه پیمایی را همراه خودت داشته باش. اگر تصمیم داشتی شب را آن جا بگذرانی، کیسه خواب فراموشت نگردد. دیلمان بدون تماشا آبشارهایش معنی ندارد، پس بادگیر یا لباسی به همراه داشته باش که در برابر رطوبت تو را محافظت کند. ارتفاع منطقه را فراموش نکن! ارتفاع بالا باعث سری و خنکی هوا شده است. برای رفتن به آن باید لباس و تجهیزات کافی همراه داشته باشی، پس حتما یک دست لباس گرم بردار و خودت را برای یک سفر فراموش نشدنی آماده کن.
منبع: یومگ